Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatının (OECD) 2009 yılında kara para aklamayla mücadeleyi yürüten Mali Eylem Görev Gücü (FATF), (Bakınız Money Laundering Through The Football Sector ) “Futbol Sektörü Aracılığıyla Kara para Aklama” konulu raporuyla, futbolun öteki yüzünü ortaya konulması ile başlamıştı; (Bknz: Futbolda Finansal Yozlaşma)

FIFA skandalı olarak 2015 yılında ABD Adalet Bakanlığı, dünya futbolu FIFA tarafından desteklenen oyunlara girişimcilerin yayın hakları üzerinde olumlu koşullar kazanmak için rüşvet ve komisyon kullanmakla suçlamıştı (Bknz : Futbolun Buzdağı FİFA (iceberg)

Daha sonra ; Uluslararası Şeffaflık Örgütü, sporda dürüstlüğün yeniden tesis edilmesi için çalışmalarının bu yıl spora odaklı ve sporda reform yaklaşımları için, önerilerin uzun bir yelpazesi sunmak için geçtiğimiz günlerde “Sporda Küresel Yolsuzluk Raporu 2016” nu yayınlamıştı ki (Bknz:Sporda Küresel Yolsuzluk) bu raporun etkileri henüz daha sonuçlanmadan spor dünyasını da yakından ilgilendiren , Panama Belgeleri (Panama Papers : #panamapapers) adı verilen yeni bir skandal ortaya çıktı ;

Panama Belgeleri, adını bir vergi cenneti olan Orta Amerika ülkesi Panama’dan alıyor. İsmi açıklanmayan bir kaynağın, 500’den fazla çalışanla 35 ülkede faaliyet gösteren Panamalı hukuk firması Mossack Fonseca’ya ait 11.5 milyon belgeyi sızdırmasının ardından

The International Consortium of Investigative Journalists; Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun (ICIJ) 80 ülkeden, 100’den fazla kurumdan 400 gazeteciyle birlikte 1 yıl boyunca incelediği belgeler dün akşam dünyadaki basın kuruluşları tarafından yayınlanmaya başlandı. Yayınlanan belgeler arasında 1970’ten günümüze kadar şirketin tüm yazışmaları da yer alıyor. Üstelik belgeler yalnızca siyasetçilerle sınırlı değil: Uyuşturucu ticareti, insan kaçakçılığı, silah ticareti gibi konularda da çok sayıda belge var. Şu ana kadar açıklanan belgelerde 12 ülken lideri, 61 ülke lideri akrabası, 128 siyasetçi ve kamu görevlisi, Forbes listesinde yer alan 29 milyarder bulunuyor (Bknz: İşte dünyayı sarsan Panama Belgeleri)

Sızdırılan Panama Belgelerinde FIFA yetkilileri ve sporcuların da bu bilinmeyen dünyadaki ilişkilerini de ortaya koyduğu düşünülmektedir.

Futbol’da Finansal yolsuzluk davası ile bağlantılı dört işadamları gibi Amerika Birleşik Devletleri'nde suçlanan 16 FIFA yetkilileri, dört, Mossack Fonseca tarafından oluşturulan off-shore şirketler kullanılan, sızdırılmış kayıtlar içerisinde yer aldığı ifade edilmektedir.

Gizli dosyaları genellikle sözde "güzel oyun" olarak adlandırılan, aynı zamanda kukla şirketler ve vergi cennetlerinin oyun dublajlı olabileceğini göstermektedir. Belgeler kıyı bankacılığı yolu ile parayı taşımak için oyuncuların, takım sahipleri, lig yetkilileri, spor ajanları ve futbol kulüpleri tarafından kullanılan off-shore uygulamalarına maruz kalmaktadır. FIFA skandalı suçlanan etik kurul raporlarında, rakamlar arasındaki bağlar, futbol ile ilgili gizli sızdırılan yeni belgeler bulunduğu ifade edilmektedir (Bknz : Leak Ties Ethics Guru to Three Men Charged in FIFA Scandal)

Panama'da sızan milyonlarca belgeler arasında Michel Platini, Lionel Messi ve Türkiye'de forma giydiği iddia edilen futbolcular ile ilgili off-shore hesaplarının da olduğu belirtiliyor. Sızan belgelerin kaynağı Mossack Fonseca şirketi olarak gösteriliyor. Bu şirketin müşterileri arasında ülke liderlerinin ve onların akrabalarının yanı sıra bir çok da ünlü isim bulunuyor. Bu isimler henüz ortaya çıkmazken belgelerde Brezilya, Uruguay, İngiltere, Sırbistan, Hollanda, İsveç ve Türkiye'den pek çok futbolcunun Mossack Fonseca veya onunla bağlantılı off-shore şirketlerinin müşterisi olduğu iddia edilmektedir. Vergi kaçırdıkları mahkemece ispat edilen ve para cezası alan Lionel Messi ile babası Jorge Messi'nin de Panamalar'da Mega Star Enterprises ismiyle bir off-shore şirketini 2013'te kurdukları ve o dönemden bu yana aktif olarak şirkette hesap hareketlerinin olduğu ileri sürülmektedir.

FIFA tarafından futbol aktivitelerinden men edilen eski UEFA Başkanı Michel Platini'nin de Panama'da 2007 yılında bir off-shore şirketi kurduğu ve o günden bu yana sık sık hesabının mali hareketleri olduğu belirtildi. FIFA son yıllarda ise CIA tarafından başlatılan rüşvet operasyonuyla gündemdeydi. Michel Platini de FIFA'dan 2011 yılında aldığı 2 milyon dolarlık kuşku çeken ücret nedeniyle ceza almıştı.

Ayrıca, Premier Lig'de Leicester forması giyen Leonardo Ulloa ile birlikte eski Manchester United ve Real Madrid oyuncusu Gabiel Ivan Heinze'nin de Panamalar'da off-shore şirketi olduğu iddia edildi (Bknz: Panama sızıntısı futbol dünyasını da sarsacak)

Panama Papers’a göre Real Sociedad, oyuncularına ödeme yaparken hem onların hem de kendilerinin vergi kaçırabileceği bir yolu tercih ediyor. Belgelerde isimleri geçen sporcular arasında golfçü Nick Aldo ve 11 NHL oyuncusunun da off-shore şirketlere sahip olduğu görülmektedir. (Bknz: Panama Kanalı: socratesdergi)

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun (ICIJ) nin belgeleri ve isimleri önümüzdeki günlerde açıklayacağını bildirmesi ile birlikte, spor dünyası, önümüzdeki günlerde, panama belgelerinde isimleri geçen, kulüpleri, sporcuları, ligleri ve yöneticileri çok fazla konuşacaktır.

Türk futbolunun finansal problemleri ülke dışında sağlanan fonların yine ülke dışında kullandırılmasını amaçlayan ve sektörle ilgili her türlü yasa ve yönetmeliklerin dışında kalan serbest bankacılık anlamını taşıyan Kıyı Bankacılığı (Off-Shore) ile kurtarılmaya çalışılacaktı. Türk futbolunun kredisin artırmaya yönelik kurulacak olan Varlık Yapılandırma Şirketi Süper Lig A.Ş nin; Kıyı Bankacılığı ( Off-Shore ) Körfez’den, ya da diğer uluslararası fonlardan gelecek sermaye benzeri kredilerden sağlayacağı bir yapısal model olarak hayata geçirilmesi planlanmaktaydı. Bknz: Off-Shore Kulüpleri Panama Belgelerinin sızdırılması ile Türkiye'den pek çok futbolcunun Mossack Fonseca veya onunla bağlantılı off-shore şirketlerinin müşterisi olduğu iddia edilmesinden sonra, Süper Lig A.Ş için düşünülen off-shore kıyı banlacılığından fon sağlamasına ilişkin finansal teknik uygulamanın, (Bknz: Süper Kulüpler Birliği A.Ş daha önceki yıllarda olduğu gibi tekrar rafa kaldırılmasına neden olacaktır…

Doç.Dr. Sebahattin Devecioğlu | FIRAT UNIVERSITESI | This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. | 2015