Spor ve unsurları ekonomik sistemler içerisinde önemli bir yere sahip olup, bu özelliği ile ekonomik gelişmelerden etkilenmekte, hatta ekonomik gelişmeleri etkilemektedir. Yeni ekonomik sistem içerisinde yer alan birçok gelişme, spor kurumlarını, organizasyonlarını yakından ilgilendirmekte olup, bu gelişmelerin sporu hangi boyut da etkileyebileceği tartışma konusudur.
Tüm dünyada spor organizasyonları yerel, ulusal, uluslararası ve özel spor organizasyonları olarak düzenlenmekte olup milyonlarca insanı yakından ilgilendirmektedir. Spor organizasyonları yakından incelendiğinde, düzenleniş şekli ile birçok özellikleri bünyesinde bulundurmaktadır. Bu gün spor organizasyonlarının ön plana çıkan en önemli özelliklerinden biri ekonomik fayda sağlamasıdır.
Sporun bir ekonomi olarak büyümesini anlamanın bir yolu da spor endüstrisi içerisindeki istihdam oranlarını değerlendirmektir. Amerika’da spor endüstrisinin spor endüstrisi yaklaşık14.3 milyon dolar getirisi bulunmaktadır. Bu endüstride kişi başı 39.000 dolar ortalama maaş ile 456.00 kişi çalışmaktadır. Amerika’da ortalama 100 milyon dolar geliri olan profesyonel spor kulüpleri bulunmaktadır. Amerikan Futbolu, Buz Hokeyi, Profesyonel Basketbol Liginde kulüplerini ortalama yıllık gelirleri, 155 milyon ile 70 milyon dolar arasında değişmektedir. Amerika’da Üniversite sporları çok yaygın olmakla birlikte Üniversite takımların gelirler ortalaması oldukça yüksektir. Örneğin; Portlan Devlet Üniversitesinin bütçesi yaklaşık 200 milyon dolar olduğu ifade edilmektedir. Spor ve Eğlence Merkezli Televizyon, internet yayın gelirlerindeki pasta, sadece Amerikan Futbol Liginde (NFL) 25 milyar dolar olduğu ve yılda 1 milyar dolar ile yaklaşık yüzde yedi civarında büyüme sağladığı ifade edilmektedir.
Amerika'da yeni istihdam ve katma değer alanlarınının oluşturulması , ekonomik kalkınmaya katkı sağlamak, sağlık, turizm, eğlence alanlarınında hareketliliğin artırılması , yeni nesillerin spor yoluyla daha sağlıklıve zinde bir hayat yaşaması, modern ve teknoloji donanımlı spor saha ve tesisilerinin oluşturulması, sağlıklı ve temiz bir çevrenin oluşturulması gibi, tüm olanakların ortaya çıkarılmasında, profesyonel spor organizasyonlar, etkinlikleri, faaliyetleri ve ligleri bir araç olarak kullanılmaktadır. Türkiye’deki Spor etkinlik ve faaliyetlerinin, Amerika’daki benzerleri çerçevesinde olumlu yönlerininin değerlendirilmesi ve sporun Türkiye'de profesyonellşmesi doğrultusunda gelişmelerin sağlanması için; sporun kurumsallaşması, yeni spor yasalarının oluşturulması ve sürdürülebilir olması gerekmektedir.
2014 Ekim ayında TUBİTAK destekli, Amerikanın Maryland Eyaletinin, Baltimore şehrinde bulunan The University of Maryland Baltimore County (UMBC), Üniversitesinde, Ekonomi Bölümü bünyesinde, Spor Ekonomisti öğretim üyesi Profesör Dennis Coates gözetiminde, başlatmış olduğumuz, Doktora Üstü (Post-Doc) kapsamında yürüteceğim “Türkiye ve Amerika’daki Spor Organizasyanlarının Ekonomik Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi” isimli projenin, Araştırma sürecinde; elde edilecek bilgi ve deneyimler kapsamında Türkiye’deki Yüksek Öğrenim kurumlarında, Spor Ekonomisi Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora, Sertifika programları ile Spor Ekonomisi Akademik ve Profesyonel Araştırma Enstitüleri, Merkezlerinin, Amerika’daki Spor ekonomisi araştırmaları ve Akademik çalışmaları örneğinde gözlemlenerek, Türkiye’de Yükseköğrenim kurumları ile Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde kurulması için model oluşturmaya çalışılacaktır.
Bu vesile ile, Amerika’daki Üniversite ve Araştırma merkezlerinde yapılan; Spor Ekonomisi, Spor Pazarlaması, Sponsorluk, Spor Finansı, Sporun Ekonomik Etkileri, Pazar Araştırmaları ve İstihdam Vergilendirme, gibi konularda yapılan akademik çalışmalarda ve projelerde kullanılan, “Spor Ekonomisi Bilimsel Metod ve Yöntemleri” yerinde incelenerek ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve ortak ağlar geliştirilerek, Türkiye’de yapılacak “Spor Ekonomisi” çalışmalarına, yön vermesi sağlanacaktır.
Sebahattin Devecioğlu | FIRAT UNIVERSITESI | This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. | 2014
